Oahpahus

Energiija ja materiija – Luonddufága 5.-7. ceahkkái

- ođđa oahpponeavvu

Energiija ja materiija - Luonddufága 5.-7. ceahkkái

Energiija ja materiija – oahpponeavvus mii oahppat dan birra mo geavahit guovddáš teoriijaid, lágaid ja modeallaid čilget min fysalaš máilmmi. Go geavaha máhtu energiija materiija birra, de mii áddet luonddu¬fenomenaid ja oaidnit oktavuođaid luonddufágas.

Energiija ja materiija oahppogirjjis leat guhtta oasi. Juohke oassi bovde oanehis teavsttaiguin, oahppoulbmilliiguin ja gažaldagaiguin lohkat ja oahppat eambbo fáttá birra. Teakstaoasit ovttas ollu govaiguin, gažaldagaiguin ja geažidemiiguin leat hábmejuvvon dainna ulbmiliin ahte boktit ja bisuhit oahppanmovtta ja sáhkkiivuođa fágii.

Osiid loahpas leat čoahkkáigeassu ja bargobihtát. Eanaš bargobihtát leat rabas bargobihtát. Dat mearkkaša ahte dat leat hábmejuvvon dáinna lágiin ahte daidda eai gávdno dihto fasihttavástádusat, muhto baicce galget boktit áŋgiruššama, imašteami, digaštallama ja iskkadeami. Dat hástalit maiddái báikkálaččat bargat. Bargogirji fállá iešguđet¬lágan doaimmaid bokte oahppogirjeteavsttain fasihtta-vástá¬dusaid ohcat, doabahárjehallamiidda, doabaipmárdussii ja organiseret diehtaga

Rumaš ja dearvvašvuohta – Luonddufága 5.-7. ceahkkái

- ođđa oahpponeavvu

Rumaš ja dearvvašvuohta - Luonddufága 5.-7. ceahkkái

Rumaš ja dearvvašvuohta lea oassi luonddufágas. Oahppit galget oahppat mo olbmorumaš šaddá ja doaibmá, ja mo ovddidit ja áimmahuššat iežaset ja earáid sihke fysalaš ja psyhkalaš dearvvašvuođa. Servodat galgá láhčit dieđu ja máhtu dearvvašvuođa ja eallinhálddašeami birra dáinna ulbmiliin ahte juohkehaš sáhttá áddet, váikkuhit ja dahkat buriid válljemiid dearvvašvuođa ektui. Dán girjjis leat lassin olbmorupmaša orgánaide ja dearvvašvuhtii vel fáttát mat guoskkahit sihke eallindábiid, pubertehta, identiteahta, seksualitehta, gárrenávdnasiid, dovdduid ja olmmošlaš gaskavuođaid.

Oahpponevvui gullet čuovvovaš oasit: oahppogirji, bargogirji, heivehuvvon digigirjjáš juohke oassái ja oahpaheaddjibagadus

Elliid namahusat šaddan mánáidgirjin

- ođđa girji

Elliid namahusat šaddan mánáidgirjin

Ođđa mánáidgirjjis Eallit 1  besset mánát  oahppat  iešguđet elliid namahusaid ja  dáid jietnadagaid. Vuosttas girjjis leat  dálu- ja biepmohaseallit. 

ČálliidLágádusa doaimmaheaddji Liv Tone Boine lea čállán mánáidgirjji  Eallit 1.  Son muitala mađe  árat mánát ohppet    elliid jietnadagaid namahusaid,  dađe  buorebut  bisána mánáide oahppu. Girjjis oahppá mo gussa, vuonccis, heasta jietnadaddá,  ja manin dán jietnadaddama gohčoda.
– Juohke ealli namahus lea čállon ovttaid, guvttiid ja máŋggaid loguin, vai  mánát ohppet sojahit  namahusaid. Girjjis leat maid elliid njiŋŋelasaid,  varrásiid ja čivggaid namahusat.  muitala Boine
Govaid girjái lea Sunna Kitti sárgun.

Eallit girjeráiddus ilbmet:
– Meahcceeallit
– Lottit

Čállán: Amund Johnskareng

MO MÁNÁ RÁHKADIT?

- ođđa girji

MO MÁNÁ RÁHKADIT? ​

MO MÁNÁ RÁHKADIT, (Hvordan lager man en baby) viimmat ilbman davvi ja máttasámegillii.  Anna Fiske mánáidgirji lea ožžon aivve rámi ja faske alimus birzologuid “guđažiid, norgga stuorimus aviissain VG:as ja Dagbladet:is

Mo máná ráhkadit? Girječálli čalmmustahttá gažaldagaid maid buot mánát imaštallet:
Mo šaddá mánná eatni čoavjái? Gii sáhttá máná ráhkadit, ja mo dát aitto dáhkko?

Ealas ja ivdnás govaid bokte čájeha Fiske juste  mo máná ráhkadit, leaš dal árbevirolaš vugiin dahje koanstavugiin. Girji addá áigeguovdilis fáddái buori liibba váhnemiidda ja mánáide vuogas vuođu viidát ságastallamii.

Heive mánáide 4 jagis bajás.

Davvisámegillii heivehan: Liv Tone Boine, giellabagadalli: Mette Anti Gaup
Åarjelsaemien Sara Marja Magga, gïelebïhkedæjjah: Lajla Mattsson, Jonhild Jåma

Čállán: Amund Johnskareng